“น้ำตาซึม! ลุง 74 ถูกแก๊งคอลฯหลอกโอน 3.2 ล้าน”
“แม่ค้าโวย ถูกมิจฉาชีพตั้งโอนเงินล่วงหน้า ก่อนกดยกเลิก”
“ยาย 82 ถูกแก๊งคอลฯ หลอกโอนเงินเกลี้ยง”
“ยาย 78 สูญเงินเกือบ 3 ล้าน โอนเงินให้มิจฉาชีพอ้างเป็นทหาร”
ช่วงนี้เราจะพบข่าวและบทความเตือนเรื่องการเป็นเหยื่อของแก๊งคอลเซ็นเตอร์และสแกมเมอร์อยู่เป็นประจำทุกวัน และหนึ่งในนั้นอาจจะเป็นคนใกล้ตัวของพวกเราทุกคน ที่แม้แต่เราเองที่ทำงานทางด้าน IT ยังป้องกันครอบครัวให้ถูกหลอกได้ยาก
เนื้อหาในวันนี้ทีมงาน Designil (ดีไซน์นิว) จะรวบรวมประเภทของสแกมเมอร์ที่มีการหลอกลวงในรูปแบบต่าง ๆ ที่เรามักพบบ่อย ตั้งแต่การหลอกให้ชำระค่าภาษี ไปจนถึงการหลอกให้โอนเงินที่มีจำนวนเงินตั้งแต่หลักหมื่นไปจนถึงหลายล้านบาทด้วยวิธีการหลอกล่อเหยื่อหลายรูปแบบ ซึ่งเราอยากให้ทุกคนรู้เท่าทันการหลอกล่อและระมัดระวังตัวก่อนจะตกเป็นผู้ประสบภัย ถ้าพร้อมแล้วมาเริ่มกันเลยนะคะ
สแกม (Scam) คืออะไร?
สแกม คือ
การกระทำที่เกิดขึ้นโดยบุคคลใดบุคคลหนึ่งที่ใช้กลวิธีหรือเทคนิคต่าง ๆ เพื่อหลอกลวงผู้อื่น ทำให้ผู้เสียหายส่งมอบข้อมูลส่วนตัวหรือข้อมูลทางการเงิน และจะนำข้อมูลเหล่านี้มาใช้ในการหลอกเอาเงินจากเรา
สิ่งที่ไม่เรียกว่าสแกม
– การแฮ็กคอมพิวเตอร์, อุปกรณ์หรือบัญชีของคุณเพื่อขโมยข้อมูลส่วนบุคคล
– การซื้อสิ่งของออนไลน์ แต่สิ่งที่รับคือของไม่ตรงปกหรือคุณภาพต่ำ
– การจ่ายเงินไปจำนวนมาก โดยมีมูลค่ามากกว่าสิ่งของที่ได้รับ
สแกมเมอร์ (Scammer) คืออะไร?
มิจฉาชีพที่หาเงินโดยใช้วิธีการที่ผิดกฎหมาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งด้วยการหลอกลวงคนอื่น
เช่น การฟิชชิ่ง (Phishing) เป็นวิธีการที่สแกมเมอร์ใช้ในการหลอกลวงเอาข้อมูลของผู้อื่น เพื่อเข้าถึงข้อมูลบัญชีธนาคาร, ข้อมูลสำคัญส่วนบุคคล, ข้อมูลการรักษาพยาบาล, บัตรประชาชน, พาสปอร์ต, เลขรหัสบัตรเครดิต, และอื่น ๆ เพื่อนำไปใช้ในการโอนเงินออกจากบัญชี
ตรวจสอบข้อเท็จจริงก่อนการโอนเงิน
รู้หรือไม่ว่าผู้ที่ตกเป็นเหยื่อของการสแกม มักจะไม่ได้ตกเป็นเหยื่อแค่ครั้งเดียว ผู้เสียหาย 1 ใน 3 คนจะถูกหลอกเอาเงินมากกว่าหนึ่งครั้ง ดังนั้นหากสแกมเมอร์ได้ข้อมูลการเงิน บัญชี หรือรู้ว่าคุณมีเงินจำนวนเท่าไรแล้ว มันจะกลับมาเพื่อหลอกลวงอีกครั้ง ยกเว้นแต่คุณจะหาทางติดต่อบุคคลที่ถูกต้องเพื่อช่วยให้เงินกลับคืนมา
จุดสังเกตสแกมเมอร์ (Scammer)
จับไต๋มิจฉาชีพ มีจุดสังเกตอะไรบ้างที่เราต้องดูให้ดี ๆ ก่อนถูกหลอก
3 วิธีรับมือกับสแกมเมอร์
1. อย่าให้เงิน หรือเปิดเผยข้อมูลทางการเงินกับใครโดยง่าย – ไม่ว่าจะเป็นใครก็ตาม โดยส่วนใหญ่สแกมเมอร์มักจะชอบปลอมตัวเป็นคนที่เราเชื่อถือ ไม่ว่าจะเป็นธนาคาร, แบรนด์สินค้า, ทหาร, ตำรวจ, องค์กร DSI, องค์กรทางการเงิน หรือแม้แต่ปลอมตัวเป็นญาติเราเอง
2. คิดทุกครั้ง – ถามตัวเองว่าข้อความนี้เป็นข้อความหลอกลวง หรือลิงก์ปลอมหรือเปล่า เช่นข้อความจากหน่วยงานราชการจะส่งข้อความแบบนี้มาหาเราทำไม ข้อความจาก Elon musk เขาจะติดต่อหาเราง่าย ๆ ได้อย่างไรในเมื่อคนบนโลกมีเป็นสิบล้าน
ตรวจสอบข้อมูลผ่านทางช่องทางที่น่าเชื่อถือของรัฐทุกครั้งก่อนจะกดลิงก์หรือติดตั้งอะไรลงในโทรศัพท์มือถือของตัวเอง ถ้าไม่มั่นใจให้วางสาย, กดลบข้อความ, ถอดแบตเตอรี, และปิดอินเทอร์เน็ตทันที
3. ปกป้องตัวเอง – ตั้งตัวกลับมาให้ไว เมื่อพบว่าเราถูกหลอกโดยสแกมเมอร์ รีบติดต่อธนาคารผู้ให้บริการของเราอย่างรวดเร็ว เพื่อรับความช่วยเหลือ
6 ช่องทางที่สแกมเมอร์ใช้เพื่อเข้าถึงเรา
1. ผ่านทางข้อความ หรือ SMS
ข้อความหรือ SMS เป็นวิธีการหลอกลวงที่ถูกรายงานมากที่สุดในปีที่ผ่านมา ข้อความหลอกลวงมักจะทำให้รู้สึกกดดัน รีบเร่ง เพื่อให้เรารีบดำเนินการ สแกมเมอร์มักจะแนบลิงก์ที่นำทางไปยังเว็บไซต์หลอกลวง เพื่อให้เรากรอกข้อมูลส่วนบุคคลลงในเว็บไซต์เหล่านั้น จะได้ขโมยหรือปลอมแปลงตัวตนในการโอนเงินของเราออกไปจากบัญชีหรือกระทำการฉ้อโกงในชื่อของเราได้
เพื่อให้ข้อความเหล่านี้ดูสมจริง สแกมเมอร์จะปลอมแปลงหมายเลขโทรศัพท์และรหัส OTP (One-time Password) คนที่คุณรู้จักหรือองค์กรที่น่าเชื่อถือ ซึ่งข้อความหลอกลวงอาจปรากฏในสายข้อความเดียวกันกับข้อความจริงจากองค์กรก็เป็นไปได้ ทำให้ยากต่อการตรวจสอบมากขึ้นไปอีก เรียกได้ว่าพยายามปลอมแปลงกันแบบเนียนกริบเลยจริง ๆ หากเราไม่สังเกตดี ๆ ก็อาจตกเป็นเหยื่อได้อย่างง่ายดาย
2. ทางสายโทรเข้าจากโทรศัพท์มือถือ
1 ใน 3 ของการโดนล่อลวงโดยมิจฉาชีพ ซึ่งถูกรายงานเข้ามามากที่สุด เกิดขึ้นจากการติดต่อทางโทรศัพท์ สแกมเมอร์จะโทรเข้ามาโดยอ้างว่ามาจากองค์กรที่มีชื่อเสียง เช่น ตำรวจ, DSI, สรรพากร รวมถึงองค์กรรัฐบาล หน่วยงานบังคับใช้กฎหมาย บริษัทการลงทุนและกฎหมาย ธนาคาร ผู้ให้บริการโทรคมนาคม หรือผู้ให้บริการอื่น ๆ
บุคคลเหล่านี้จะกล่าวหาด้วยประเด็นเร่งด่วน เพื่อกดดันให้คุณรีบดำเนินการในทันที และพยายามโน้มน้าวคุณให้มอบข้อมูลส่วนตัวหรือรายละเอียดบัญชีธนาคาร หรือพยายามให้คุณติดตั้งแอปพลิเคชันลงในโทรศัพท์ โน้มน้าวให้กดลิงก์หรือให้สิทธิ์เข้าถึงคอมพิวเตอร์ของคุณจากระยะไกล โดยผู้โทรอาจมีรายละเอียดบางอย่างเกี่ยวกับคุณอยู่แล้ว เช่น ชื่อ นามสกุล ที่อยู่ เลขบัตรประชาชน หรือข้อมูลส่วนตัวอื่น ๆ ที่อาจจะเป็นข้อมูลที่เคยหลุดไปก่อนหน้านี้
การใช้แอปฯ ช่วยคัดกรองผู้ติดต่อก็เป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยให้เราไม่ตกหลุมพรางของมิจฉาชีพ
3. ทางอีเมล
สแกมเมอร์ส่วนใหญ่จะส่งอีเมลที่อ้างว่าเป็นเรื่อง “ด่วน” โดยแกล้งทำเป็นว่ามาจากรัฐบาล หน่วยงานบังคับใช้กฎหมาย หรือองค์กรทางธุรกิจต่าง ๆ
ลักษณะคือจะปลอมแปลงอีเมล เอกสารโดยใช้โลโก้เดียวกันและที่อยู่อีเมลที่คล้ายคลึงกับขององค์กรจริง นอกจากนี้ยังสามารถคัดลอกหรือ “ปลอม” ที่อยู่อีเมลขององค์กรหรือธุรกิจเพื่อทำให้อีเมลหลอกลวงดูเหมือนจริงยิ่งขึ้น
4. ทางโซเชียลมีเดีย (Social Media) ช่องทางต่างๆ
แกมเมอร์จะสร้างโปรไฟล์ปลอมบนโซเชียลมีเดีย แพลตฟอร์มส่งข้อความ และแอปฯ ต่าง ๆ โดยจะแกล้งทำเป็นว่ามาจากรัฐบาล องค์กรธุรกิจจริง นายจ้าง บริษัทลงทุน หรือแม้แต่เพื่อน สมาชิกครอบครัว หรือคนรัก
ตัวอย่างเช่น:
- ใช้โลโก้เดียวกันกับองค์กรจริงหรือรูปภาพของบุคคลที่พวกเขาแกล้งเป็น เพื่อทำให้การหลอกลวงแนบเนียนสมจริงและยากต่อการตรวจจับ
- แอบอ้างเป็นคนดังเพื่อ ‘แนะนำ' สินค้าหรือบริการ
- สร้างตัวตนปลอมเพื่อเป็นเพื่อนกับคุณ หรือพยายามเกี้ยวพาเอาชนะใจคุณ เพื่อนำไปสู่การล่อลวงเอาทรัพย์สิน
สแกมเมอร์ยังสามารถเรียนรู้เกี่ยวกับคุณจากเรื่องราวที่คุณแชร์บนโซเชียลมีเดียของคุณได้ด้วย พวกเขาจะสร้างแบบทดสอบหรือเกมง่าย ๆ มาให้คุณเล่นเพื่อหลอกขอสิทธิ์ในการเข้าถึงข้อมูลของคุณบนโลกโซเชียล อาทิ ชื่อ นามสกุล เบอร์โทร. อีเมล รูปถ่าย คลิปวิดีโอ และรายชื่อผู้ติดต่อหรือเพื่อนของคุณบนโซเชียลมีเดีย หรือสร้างโพสต์ที่ออกแบบมาเพื่อหลอกให้คุณแชร์ข้อมูลส่วนตัว มิจฉาชีพจะใช้ข้อมูลนี้เพื่อเดารหัสผ่านบัญชีของคุณ หรือนำข้อมูลจากทางโซเชียลมีเดียไปใช้หลอกลวงด้วยวิธีการอื่น ๆ อีกมากมาย
5. ทางเว็บไซต์
สแกมเมอร์จะสร้างเว็บไซต์ปลอม ๆ ให้ดูเหมือนแบรนด์สินค้าที่มีชื่อเสียงและเสนอโปรโมชันที่ดึงดูใจ หรือแอบอ้างเป็นคนดังที่มีชื่อเสียงมากแนะนำสินค้าหรือบริการต่าง ๆ โดยใช้รีวิวปลอมเพื่อทำให้คุณไว้วางใจ
นอกจากนี้ยังมีแบนเนอร์โฆษณา หน้าต่างป๊อปอัปแจ้งเตือน หรือข้อความแสดงข้อผิดพลาดปลอม ๆ ที่สามารถกดดันให้คุณกรอกข้อมูลส่วนตัวได้
รวมถึงยังมีการยิง ads หรือโฆษณาปลอมผ่านทางเว็บไซต์ Google หรือโซเชียลมีเดีย เพื่อหลอกล่อให้คุณมาลงทุน ซื้อสินค้าหรือบริการปลอม ๆ หรือให้ข้อมูลเกี่ยวกับบัญชีส่วนบุคคลได้ด้วย
6. การหลอกลวงแบบเข้าถึงตัวบุคคล
สแกมเมอร์อาจจะมาเคาะประตูบ้านคุณหรือเข้าหาคุณในที่สาธารณะและขอให้คุณทำบางอย่าง
พวกเขาอาจจะ:
- ขอให้ชำระเงินล่วงหน้าสำหรับสินค้าและบริการ
- กดดันให้คุณทำแบบสำรวจกรอกข้อมูลเอกสารเพื่อรับข้อมูลส่วนตัวของคุณ
- ขอรับบริจาคเพื่อ ‘การกุศล’
- แสร้งว่าเป็นคนพิการ หรือไม่มีเงินกลับบ้านเพื่อขอเงิน
7 ประเภทหลักของสแกม
สแกมเมอร์จะหาเราจากโซเชียลมีเดีย แอปฯ หาคู่ เกม หรือเว็บไซต์ต่าง ๆ มิจฉาชีพเหล่าจะใช้โพรไฟล์ปลอมหรือปลอมแปลงตัวตนของคนดังส่งข้อความหรืออีเมลมาให้คุณ ซึ่งมิจจี้พวกนี้เก่งมากในการทำให้คุณรู้สึกพิเศษ และเชื่อว่าความสัมพันธ์ระหว่างกันเป็นของจริง หลังจากนั้นก็จะแสร้งว่ากำลังลำบากต้องการใช้เงิน โดยจะให้เราโอนเงินส่งไปให้ก่อน
อย่าสูญเสียเงินออมทั้งชีวิตไปกับโอกาสทำเงินที่ดีเกินกว่าจะเป็นจริง เพราะความเป็นจริงแล้วไม่มีเงินใดได้มาแบบง่าย ๆ
สแกมเมอร์มักจะใช้การตลาดที่น่าเชื่อถือและเทคโนโลยีใหม่ ๆ เพื่อทำให้การลงทุนดูน่าสนใจ ให้ผลตอบแทนสูง ความเสี่ยงต่ำหรือไม่มีความเสี่ยงเลย ทำให้เราไม่อยากพลาดโอกาสลงทุนครั้งนี้
และมักจะใช้กลยุทธ์กดดันให้คุณรีบดำเนินการ เพื่อที่จะสามารถขโมยเงินของคุณได้อย่างรวดเร็วขณะที่คุณไม่ทันได้มีสติไตร่ตรอง
สแกมเมอร์มักจะสร้างเว็บไซต์ปลอมหรือโพรไฟล์ปลอมบนเว็บไซต์ของผู้ขายสินค้า จากนั้นก็จะเสนอสินค้าหรือบริการในราคาที่ดีจนน่าสงสัย นอกจากนี้มิจฉาชีพยังมีการปลอมแปลงเพจและโพสต์โฆษณาหรือรีวิวปลอม โดยใช้โลโก้และภาพที่ขโมยมาในการล่อลวงให้เรากดสั่งซื้อสินค้าหรือบริการอีกด้วย
สังเกตได้จากเพจต้นทางเพิ่งเปิดใหม่ มีผู้ติดตามน้อยผิดปกติ โพสต์ไม่มีการอัปเดตข้อมูลเกี่ยวกับแบรนด์ และลิงก์เว็บไซต์ .shop ที่ดูไม่น่าเชื่อถือ
สแกมเมอร์จะแอบอ้างว่าเป็นตัวแทนจากองค์กรของรัฐและอ้างว่าคุณจะถูกจับกุม ถูกเนรเทศ หรือถูกทำร้ายร่างกาย พร้อมเสนอทางให้คุณจ่ายเงินทันที เพื่อแลกกับความปลอดภัย หรือไม่ถูกดำเนินคดีตามที่กล่าวอ้าง
นอกจากนี้สแกมเมอร์ยังสามารถแบล็กเมล์คุณ โดยข่มขู่จะแชร์ภาพหรือวิดีโอลับที่คุณเคยส่งให้กับพวกมัน เพื่อให้คุณเกิดควารมกลัวและโอนเงินให้ทันที
หากคุณพบเจอสถานการณ์แบบนี้ให้หยุดตั้งสติ และตรวจสอบว่ามันเป็นความจริงหรือไม่ จากนั้นติดต่อหาสายด่วนตำรวจไซเบอร์ที่เบอร์ 1441 ทันที
สแกมเมอร์มักจะอ้างว่ากำลังรับสมัครงานในนามของบริษัทชั้นนำ และยังแอบอ้างเป็นหน่วยงานจัดหางานที่มีชื่อเสียงอีกด้วย เป้าหมายก็เพื่อขโมยเงินและข้อมูลส่วนตัวของคุณ
ซึ่งมิจจี้พวกนี้มักจะขอให้คุณชำระเงินก่อนเริ่มงาน เพื่อให้ได้รับรายได้ตามที่สัญญาเอาไว้ รู้สึกแปลก ๆ บ้างแล้วหรือยัง หากพบเจอเหตุการณ์แบบนี้ อย่ายินยอมทำข้อตกลงหรือโอนเงินล่วงหน้า ไม่ว่าจะเป็นการโอนผ่านธนาคาร คิวอาร์โค้ด หรือเงินสกุลดิจิทัลต่าง ๆ เช่น Bitcoin หรือ USDT เพราะเป็นเรื่องยากมากที่จะได้เงินคืน
สแกมเมอร์จะแจ้งว่าคุณมีสิทธิ์ได้รับเงินก้อนโตหรือรางวัลที่คุณไม่คาดคิดว่าจะได้รับ แต่จะขอให้คุณจ่ายค่าธรรมเนียม ค่าภาษี หรือให้ข้อมูลทางการเงิน หรือข้อมูลส่วนตัวเสียก่อน ก่อนที่จะรับเงินหรือรางวัลนั้น
ความจริงแล้วไม่มีเงินหรือรางวัลใดที่ได้มาฟรี ๆ และมีสิทธิ์ที่คุณจะต้องสูญเสียเงินมากขึ้นเรื่อย ๆ ในการพยายามที่จะได้รับเงินหรือรางวัลพิเศษเหล่านั้น
สแกมเมอร์จะหลอกให้คุณคิดว่าพวกเขามาจากองค์กรต่าง ๆ เช่น ตำรวจ รัฐบาล ธนาคาร หรือองค์กรธุรกิจที่มีชื่อเสียง นอกจากนี้พวกมิจฉาชีพยังสามารถแอบอ้างเป็นเพื่อนหรือสมาชิกครอบครัวของคุณได้ด้วย
โดยจะใช้เทคโนโลยีทำให้การโทรนั้นดูเหมือนมาจากหมายเลขโทรศัพท์ที่ถูกต้อง หรือข้อความที่แจ้งเตือนก็จะปรากฏในสายสนทนาเดียวกันกับข้อความจริงจากองค์กร
นอกจากนี้ยังมีการทำ Deepfake หรือใช้เทคนิคเอไออีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็นแบบวิดีโอคอลหหรือปลอมแปลงเสียงเป็นญาติของเรา เพื่อหลอกเอาข้อมูลจากเรา ดังนั้นอย่าลืมยืนยันตัวตนกับคนใกล้ชิดทุกครั้งก่อนการตัดสินใจโอนเงิน
หากรู้ตัวว่าโดนหลอกแล้ว จะทำอย่างไร?
1. ยอมรับว่าตัวเองตกเป็นผู้เสียหาย และรีบติดต่อผู้ให้บริการที่เกี่ยวข้องกับเราทันที เพื่อขอรับความช่วยเหลือ
2. ติดต่อธนาคารตามเบอร์สายด่วนของแต่ละธนาคาร และติดต่อตำรวจไซเบอร์ที่เบอร์ 1441 เพื่อขอความช่วยเหลืออย่างเร่งด่วน
อย่าเชื่อสแกมเมอร์ที่ปลอมตัวมาเป็นตำรวจและธนาคารที่โทรเข้ามาหาเราโดยเด็ดขาด ให้เลือกติดต่อช่องทางโดยตรงเท่านั้น โดยเราต้องเป็นผู้ติดต่อและแจ้งความด้วยตนเอง
ขั้นตอนการติดต่อธนาคารหากตกเป็นเหยื่อ
- FWD – โดนโกงออนไลน์ ทำยังไงให้ได้เงินคืน!
- KTC – แจ้งความออนไลน์ โดนหลอกโอนเงิน ทำยังไงดี ลดความกังวลคนโดนโกง
- SCB – เปิดวิธีรับมือ หลังถูกมิจฉาชีพหลอก
- CIMB Thai – โดนหลอกโอนเงินทําไงดี 10 วิธีรู้ทันกลโกงออนไลน์
- KBANK – สารานุโกง กลโกงมิจฉาชีพ – ธนาคารกสิกรไทย
แจ้งความออนไลน์ คดีอาชญากรรมทางเทคโนโลยี
รู้หรือไม่ว่าผู้ที่ตกเป็นเหยื่อของการสแกมมักจะไม่ได้ตกเป็นเหยื่อแค่เพียงครั้งเดียว ผู้เสียหาย 1 ใน 3 คนจะถูกหลอกเอาเงินมากกว่าหนึ่งครั้ง ดังนั้นหากสแกมเมอร์ได้ข้อมูลการเงิน บัญชี หรือรู้ว่าคุณมีเงินจำนวนเท่าไรแล้ว มันจะกลับมาหลอกคุณอีกครั้ง ยกเว้นแต่คุณจะหาทางติดต่อบุคคลที่ถูกต้องเพื่อช่วยให้เงินกลับคืนมา
รีบตั้งสติถ้าตกเป็นเหยื่อ เตรียมตัวหาข้อมูลให้พร้อมเพื่อเรียกร้องสิทธิ์ของเรากลับคืนมา ปัจจุบันมิจฉาชีพมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง การหลอกลวงเริ่มมีความแนบเนียนกว่าที่เราคาดคิด ดังนั้นจึงไม่แปลกที่เราจะเห็นคดีความเกี่ยวกับมิจฉาชีพเยอะมากขึ้น หวังว่าบทความนี้จะทำให้ทุกคนได้ระมัดระวังและเตรียมพร้อมตั้งรับมือกับมิจฉาชีพ สามารถป้องกัน แก้ไข และดูแลตัวเองได้
แล้วกลับมาเจอกันใหม่กับบทความดี ๆ จาก Designil (ดีไซน์นิว) นะคะ ^_^
นักเขียนนัทคนเดิม ติดตามกันเป็นประจำได้ทางเว็บไซต์เลยค่ะ ขอบคุณค่า
ขอบคุณข้อมูลจาก
บทความที่เกี่ยวข้อง
